‘Saam’ weark’n is belangriek. Dan köj ‘t ’n aander op ’n kop gem’m’. Deze spreuk hing in mijn ouderlijk huis aan de muur. Het is Twents en de vertaling luidt: ‘Samenwerken is belangrijk, dan kun je een ander de schuld geven.’ Zeker waar, alleen kom je er nergens mee. Zag ik als kind deze spreuk dagelijks aan de muur, nu zie ik het bijna dagelijks in de praktijk. Professionals met wie ik werk, voornamelijk advocaten in de commerciële advocatuur, moeten en willen ook samenwerken, maar lopen daarin continu vast. Teams worden onvoldoende in het zadel geholpen, ontwikkelen zich niet door allerlei strubbelingen en benutten daardoor niet hun potentieel. Enkele tips voor dit soort teams in de advocatuur en met name hun leiders.

Must haves

Advocaten werken vaak in teamverband. Of het nu een klein kantoor is met het doel dé specialist in een bepaalde niche te worden, of een groot kantoor dat complexe zaken voor grote organisaties moet oplossen, om resultaten te behalen is werken in teamverband een must. Dat je daarvoor goede mensen nodig hebt, onderschrijft iedereen. De voorkeur gaat daarbij uit naar ambitieuze mensen die over bepaalde talenten beschikken. Het liefst verzamel je mensen met verschillende talenten, zodat ze elkaar kunnen aanvullen. Naast talent wil je dat deze mensen over vaardigheden beschikken die ze nodig hebben om hun taken uit te kunnen voeren. Deze vaardigheden moeten worden aangeleerd en onderhouden. Dat is een continu proces waarin mensen dus ook continu gestimuleerd, ondersteund en begeleid moeten worden. Ten slotte is het van belang dat er een teamspirit, groepsgevoel, zelfs een soort familiesfeer ontstaat. Daartoe zullen teamleden interesse moeten tonen in en betrokken zijn bij elkaar.

Een team ontstaat dus niet door enkel een aantal goede mensen samen aan het werk te zetten. Er komt meer bij kijken en dat vraagt om een actieve insteek van een teamleider, vaak een senior advocaat of partner. Zo start je vanuit interesse in het recht en het oplossen van problemen je carrière als advocaat en sta je op een gegeven moment als een soort hoeder een kudde samen te stellen, te verzorgen en bij elkaar te houden. Wellicht niet het beeld dat een jurist voor ogen heeft op het moment dat hij advocaat wordt. Het is echter wel de manier om daadwerkelijk resultaten te boeken. Daarvoor heb je een hoog presterend team nodig met talent, vaardigheden en een groepsgevoel. 

Valkuilen

Een team wordt dus niet zomaar een hoog presterend team en al helemaal niet in de commerciële advocatuur. Daar waar belangen vaak groot zijn, targets hoog en concurrentie op de loer ligt, zijn mensen niet snel geneigd zich kwetsbaar op te stellen. Je niet kwetsbaar op kunnen stellen is een valkuil als het om teamontwikkeling gaat. Teams ontwikkelen zich namelijk op basis van vertrouwen. Als je elkaar vertrouwt, kan je tonen wat je zwaktes zijn, zodat de anderen je daarbij kunnen helpen. Kan dat niet, dan wordt het al lastig een sterk team te vormen.

Een tweede valkuil in teamontwikkeling is het ontwijken van confrontaties. Daar waar mensen samen iets moeten, of zelfs alleen maar samen zijn, ontstaan vroeg of laat irritaties. Moet je iets samen, dan is het van belang om irritaties en meningsverschillen op tafel te kunnen leggen en uit te praten. Zo kunnen discussies en confrontaties tot nieuwe ideeën, inzichten en verdieping leiden, vooral als deze plaatsvinden in een groep waarin vertrouwen heerst.

De derde valkuil in de ontwikkeling van een team is het ontbreken van betrokkenheid. Het is niet gek dat mensen die onder een bepaalde werkdruk staan en continu in ontwikkeling zijn veelal de focus op zichzelf en hun eigen taken hebben. Je kunt je echter voorstellen dat mensen die vooral met zichzelf bezig zijn niet snel als een team zullen opereren. Het team zal echt iets voor ieder teamlid moeten betekenen en dat zullen ze ook moeten tonen.

Met vertrouwen, lef om confrontaties aan te gaan en betrokkenheid kom je al een heel eind met je team. Van belang is dan nog dat ieder teamlid zich verantwoordelijk voelt voor de kwaliteit van de resultaten van de groep. Valkuilen vier en vijf zijn dan ook dat men er zelf een lagere standaard op nahoudt en meelift op de inspanningen van de anderen of dat er wordt blind gestaard op persoonlijke resultaten en ego. Je kent ze wel, die types die altijd naar de ander wijzen (’n aander op ’n kop gem’m) als er iets misgaat en graag persoonlijk de pluimen in ontvangst nemen als hun afdeling, team of organisatie iets presteert. Status en ego liggen op de loer, overal, in de advocatuur zeker.

Een vak

Het optuigen, begeleiden en uiteindelijk laten zegevieren van een team is een vak. Dat is niet iets dat je van de één op de andere dag onder de knie hebt, maar het is zeker te leren. Stel je op als hoeder van de zorgvuldig samengestelde kudde, voed onderling vertrouwen, bied gelegenheid en ondersteuning om vaardig te worden, stimuleer en begeleid gezonde confrontatie, bevorder betrokkenheid en gedeelde verantwoordelijkheid en laat gezamenlijk resultaat prevaleren boven eigen successen. Krijg je dat voor elkaar, dan wordt het zeker wat.

Bronnen

Lencioni, P. (2012). De 5 frustraties van teamwork. Business Contact.

Miller, M. (2011). The secret of teams: What great teams know and do. Berrett-Koehler Publishers.

Sinek, S. (2014). Leaders eat last: Why some teams pull together and others don’t. Penguin.