Wat is nou echt het verband tussen succes, geld en geluk?
‘Ik wil later ook zo’n groot huis kunnen kopen’ klinkt het naast mij vanaf de passagiersstoel. We rijden door een mooie straat ergens in het Gooi. De ogen van mijn zoon glijden langs de villa’s die we passeren. De ene villa is nog imposanter dan de andere. ‘Waarom wil je dat?’ vraag ik hem oprecht geïnteresseerd. ‘Nou, als je zo’n huis kunt betalen, betekent het dat je succesvol bent’ antwoordt hij met een net iets te wijze blik. ‘Ah, oké. En dan wil je vast ook zo’n auto voor de deur?’ Er schiet een Lamborghini voorbij. ‘Zéker wel!’ roept hij uit. Ik houd mijn mond en laat hem genieten van het moment. Aan ambitie geen gebrek, maar ik vraag me vertwijfeld af of het de ambitie is die ik hem toe moet wensen.
Geld als bewijs van succes?
Ik moet toegeven dat ik het zelf ook doe. Ik gebruik mijn inkomsten als maatstaf voor mijn succes. Dat doe ik vooral sinds ik als zelfstandige werk. Ik houd mijn omzet netjes bij in een Excel bestand en ik gebruik dit overzicht als feedback. Hoe meer ik erbij kan schrijven, hoe tevredener ik mag zijn. Ik houd mezelf ook een doel voor ogen, een bepaald bedrag dat ik minimaal moet behalen in een kalenderjaar. Haal ik dat, dan heb ik het goed gedaan, zo redeneer ik dan. Maar klopt dat eigenlijk wel?
Deels klopt dat zeker. Wanneer ik het goed doe, zal ik meer opdrachten krijgen, en dus meer inkomsten hebben, dan wanneer ik het niet goed doe. Het geld dat ik verdien is een concrete pijler daarbij. Ik weet echter dat het niet het belangrijkste bewijs voor succes is. Je bent succesvol als je bereikt wat je wilt bereiken. Hoewel dat kan duiden op het ‘binnenhalen’ van een bepaald bedrag per jaar, blijkt dit voor veel mensen anders te liggen. Onderzoek wijst uit dat mensen zich succesvol voelen als ze persoonlijke voldoening halen uit wat ze doen, ze waardevolle relaties kunnen onderhouden door wat ze doen en ze het idee hebben dat ze ergens aan bijdragen. Dit gevoel van succes heeft dus niet veel met onze bankrekening te maken. We kunnen ons succesvol voelen met weinig inkomsten en we kunnen ons niet-succesvol voelen ondanks veel inkomsten.
Geld als voorwaarde voor geluk?
Toch gaat het in ons leven veel over geld. Naast dat we een bepaald minimum nodig hebben om in basisbehoeften te voorzien, dromen we ervan de loterij te winnen, doen we onze best ‘hogerop’ te komen voor een beter salaris, gluren we via Instagram uren naar de luxe levens van anderen en is winkelen geen praktische bezigheid maar een heuse hobby. Het is leuk om iets kunnen kopen. Je wordt er blij van. Die blijdschap is echter van korte duur. Het effect van het gelukshormoon dopamine dat vrijkomt als je iets nieuws hebt gekocht is tijdelijk. Het nieuwe is er snel af en binnen afzienbare tijd blijkt je geluksniveau hetzelfde te zijn als vóór de aankoop. Kunnen we daaruit concluderen dat geld niet gelukkig maakt? Nee, het is eerder zo dat het kopen van spullen en te veel bezig zijn met het krijgen van meer geld niet gelukkig maken. Het hebben van geld kan wel degelijk gelukkig maken. Met geld kan je tijd, ervaringen en gemoedrust kopen en daar worden we aanhoudend gelukkig van.
Succes en geluk
Het verband tussen succes en geld is dus niet vanzelfsprekend. Geld kan echter wel gelukkig maken. Hoe zit dat met succes en geluk? Leidt succesvol zijn tot geluk? Daar gaan we eigenlijk van uit. Het blijkt inderdaad dat succesvolle mensen gelukkiger zijn. Het verband ligt echter anders dan we geneigd zijn te denken. Het is niet zo dat succes leidt tot geluk, maar eerder andersom. Geluk leidt tot succes. Gelukkige mensen staan positiever in het leven waardoor ze gedrag vertonen dat bijdraagt aan succes. Hun optimisme helpt hen uitdagingen aan te gaan en door te zetten en dat helpt weer om te bereiken wat ze willen bereiken. De kans dat je hierbij gelukkig blijft, is dan weer het grootst als dat doel niet te veel gericht is op het alsmaar meer verdienen van geld. Het cirkeltje is rond als het geld dat uit dat succes voortkomt niet wordt uitgegeven aan spullen maar aan het creëren van tijd, ervaringen en gemoedrust.
‘Ben je gelukkig?’ vraag ik mijn zoon zodra de Lamborghini in de verte is verdwenen. ‘Jazeker’ antwoordt hij resoluut. ‘Mooi zo. Houd dat vast’ druk ik hem op het hart. ‘De rest komt vanzelf. Welke rol dat huis en die auto daarin zullen spelen zien we dan wel weer.’ Mijn zoon haalt zijn schouders op en droomt lekker verder.
Bron
Dijksterhuis, A. (2018). Maakt geld gelukkig? Een ongemakkelijk antwoord. Prometheus.
Walsh, L. C., Boehm, J. K., & Lyubomirsky, S. (2018). Happiness is more a cause than a consequence of career success. British Politics and Policy at LSE.
Wach, D., Stephan, U., & Gorgievski, M. (2016). More than money: Developing an integrative multi-factorial measure of entrepreneurial success. International Small Business Journal, 34(8), 1098-1121.