Waarom lachen echt belangrijk is
‘Als er nu nog één persoon een dierengeluid maakt, dan zwaait er wat!’ Het vuur spuwt nog net niet uit mijn mond, maar uit mijn ogen zeker. Drie kinderen verstijven in hun stoel. Dan zet de jongste van het stel in: ‘ie aa, ie aa!!’ De andere twee kijken elkaar betekenisvol aan en beginnen vervolgens uitbundig naar me te zwaaien. De derde haakt in en ook hun vader zwaait vrolijk mee. ‘Ie aa, ie aa!!!!’ klinkt het in koor. Ik proest het uit van het lachen.
Het is een redelijk typerend voorbeeld van hoe het er bij ons thuis aan toe kan gaan. We lachen veel en dat doet ons goed. Naast het lachen wordt er genoeg gezeurd, gekibbeld, geschreeuwd, gehuild en gemopperd. Serieuze gesprekken worden niet geschuwd. Soms zijn die er zelfs meer dan het gezin lief is. Met mij als psycholoog in ons midden blijkt daar weinig ontkomen aan.
Alles bij elkaar denk ik dat onze uitgelatenheid en het vele lachen een bepaalde mate van evenwichtigheid weergeeft. Lachen is een sociale emotie. Mensen doen het vooral met elkaar en het wordt geassocieerd met verbinding, het met elkaar eens zijn en genegenheid. Mits dingen niet worden weggelachen heeft lachen ook de belangrijke functie om negatieve emoties tijdens moeilijke gesprekken te reguleren. Het helpt de scherpe randjes van negatieve emotionele ervaringen af te nemen. Door te lachen geven mensen er blijk van zich veilig te voelen. Mensen stoppen met lachen zodra ze angst ervaren en andersom vermindert lachen reeds ervaren angst.
Naast het reguleren van emoties blijkt lachen ook bij te kunnen dragen aan creativiteit en probleemoplossend vermogen. Neuropsychologen ontdekten in een onderzoek dat mensen na het zien van en het lachen om een filmpje van een stand up comedian, significant beter een puzzel wisten op te lossen. In die zin loont lachen blijkbaar ook echt op de werkplek. Een leuk en effectief middel dus om daar in te zetten.
Nadat alle dieren van de boerderij én de dierentuin én het oerwoud aan onze keukentafel voorbij zijn gekomen en we lamme armen hebben van het zwaaien, lukt het me wonder boven wonder iedereen alsnog tot de orde te roepen. Alle frustratie is eruit en we zijn weer voor rede vatbaar. Het genieten van de rust kan beginnen, voor zolang het duurt.
Literatuur
Kounios, J., & Beeman, M. (2015). The eureka factor: Aha moments, creative insight, and the brain. Random House Incorporated.
Lefcourt, H. M., & Martin, R. A. (2012). Humor and life stress: Antidote to adversity. Springer Science & Business Media.
Provine, R. R. (2001). Laughter: A scientific investigation. Penguin.
Scott, S. K., Lavan, N., Chen, S., & McGettigan, C. (2014). The social life of laughter. Trends in cognitive sciences, 18(12), 618-620.
Weisfeld, G. E. (2017). Humor in Marriage. The Psychology of Marriage: An Evolutionary and Cross-Cultural View, 237.